Wyrok TSUE. Czy jest to przełom w sprawach dotyczących sankcji kredytu darmowego?

 

23 stycznia 2025 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał kluczowe orzeczenie w sprawie C-677/23, które może zrewolucjonizować sytuację kredytobiorców w całej Unii Europejskiej. Czy oznacza to koniec nieuczciwych praktyk bankowych? Jakie konsekwencje niesie to dla konsumentów w Polsce? Sprawdźmy!

Sprawa C-677/23 została skierowana do TSUE przez Krajský súd v Prešove, czyli sąd okręgowy w Preszowie na Słowacji. Dotyczyła ona kredytu konsumenckiego udzielonego przez Slovenská Sporiteľňa, w którym kredytobiorcy podnieśli zarzut naruszenia przepisów dotyczących obowiązków informacyjnych banku. Konsumenci domagali się zastosowania sankcji kredytu darmowego, czyli anulowania wszelkich odsetek i dodatkowych opłat, argumentując, że nie zostali odpowiednio poinformowani o rzeczywistych kosztach kredytu.

 

 

 

 

 

 

Sankcja kredytu darmowego - jakie pytania skierowano do TSUE?

 

 

Sąd w Preszowie zwrócił się do TSUE z trzema istotnymi pytaniami prejudycjalnymi:

1. Czy bank musi jednoznacznie określić okres obowiązywania umowy kredytowej, czy może to wynikać pośrednio z innych jej zapisów?
2. Czy brak precyzyjnych informacji na temat czasu trwania kredytu i rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania (RRSO) może być uznany za nieuczciwą praktykę rynkową?
3. Czy kredytodawca powinien jasno wskazać wszystkie założenia, na podstawie których obliczana jest RRSO, czy konsument musi je samodzielnie wywnioskować z dokumentów?

 

 

 

Stanowisko TSUE w sprawie C-677/23 dotyczącej sankcji kredytu darmowego

 

 

TSUE szczegółowo odniósł się do powyższych pytań, podkreślając:

• W odniesieniu do okresu obowiązywania umowy – banki muszą precyzyjnie określić czas trwania kredytu w samej umowie, a nie wymagać od konsumenta samodzielnych obliczeń na podstawie liczby rat czy harmonogramu spłat. Niejasność w tym zakresie narusza prawa konsumenta.

Tym niemniej TSUE stanął na stanowisku, iż wskazania okresu obowiązywania umowy o kredyt nie należy koniecznie dokonywać poprzez formalne wskazanie dokładnej daty rozpoczęcia i zakończenia tej umowy, pod warunkiem, że warunki umowy umożliwiają konsumentowi ustalenie tego okresu obowiązywania bez trudności i z pewnością (pkt 43 wyroku). A wobec tego, wskazanie ilości rat kredytu przy jednoczesnym wskazaniu daty wymagalności pierwszej i ostatniej raty będzie spełniało obowiązek informacyjny w przedmiocie okresu obowiązywania umowy, bez konieczności wskazywania konkretnej daty rozpoczęcia obowiązywania umowy i daty zakończenia obowiązywania tejże umowy.

• W kwestii nieuczciwych praktyk rynkowych – TSUE doprecyzował, iż sąd odsyłający poprzez to pytanie dąży w istocie do ustalenia, czy art. 10 ust. 2 lit. c dyrektywy 2008/48 należy interpretować w ten sposób, że wskazanie w umowie o kredyt okresu jej obowiązywania wyznacza okres mieszczący się „w trakcie” danej transakcji w rozumieniu art. 3 ust. 1 dyrektywy 2005/29 (pkt 46 wyroku). Tym niemniej TSUE w okolicznościach niniejszej sprawy wskazał, że pytanie drugie ma charakter hipotetyczny, a zatem jest niedopuszczalne i odstąpił od zajęcia wiążącego stanowiska w zakresie pytania drugiego.
   
• W zakresie obliczania RRSO – TSUE uznał, że banki muszą jednoznacznie wskazać wszystkie założenia przyjęte do wyliczeń. Konsument nie może być zmuszony do analizowania różnych dokumentów, by samodzielnie ustalić, na jakiej podstawie określono koszty kredytu.

TSUE doprecyzował, iż sąd odsyłający poprzez to pytanie dąży w istocie do ustalenia, czy art. 10 ust. 2 lit. gdyrektywy 2008/48 należy interpretować w ten sposób, że założenia przyjęte do obliczenia RRSO muszą być wyraźnie wskazane w umowie o kredyt, czy też wystarczy, aby konsument mógł je sam zidentyfikować, analizując warunki tej umowy (pkt 53 wyroku). Co najistotniejsze w zakresie obowiązku wskazania wszystkich założeń przyjętych do obliczenia RRSO w umowie o kredyt – ma on na celu zapewnienie, by konsument był w stanie zapoznać się ze swoimi prawami i obowiązkami (pkt 58 wyroku). Z kolei brak zawarcia założeń przyjętych do obliczenia RRSO w umowie o kredyt może realnie pozbawić konsumenta możliwości dokonania oceny ciążącego na nim zobowiązania, zaś ustanowiona w prawie krajowym sankcja pozbawienia kredytodawcy prawa do odsetek i kosztów jest proporcjonalna w rozumieniu art. 23 dyrektywy 2008/48 (pkt 62 wyroku). 

Zważywszy, że założenia przyjęte do obliczenia RRSO mogą mieć złożony charakter, konieczne jest wskazanie ich w sposób jasny, zwięzły i wyraźny w umowie o kredyt, ponieważ sama możliwość zidentyfikowania ich przez konsumenta poprzez lekturę poszczególnych warunków tej umowy nie jest wystarczająca. Podsumowując, założenia przyjęte do obliczenia RRSO muszą być wyraźnie wskazane w umowie o kredyt i nie wystarczy w tym względzie, aby konsument mógł je sam zidentyfikować, analizując warunki tej umowy (pkt 64 wyroku).

 

 

 

 

 

 Co oznacza wyrok TSUE dla kredytobiorców?

 

To orzeczenie wzmacnia ochronę konsumentów i może stanowić przełom w sprawach kredytowych. Wyrok TSUE oznacza, że:

• Kredytobiorcy mogą skutecznie dochodzić sankcji kredytu darmowego w przypadku naruszenia obowiązków informacyjnych przez banki w zakresie wskazania założeń przyjętych do obliczenia RRSO oraz okresu obowiązywania umowy.
• Sądy krajowe są zobowiązane do stosowania sankcji kredytu darmowego pozbawiającej kredytodawcę prawa do odsetek i kosztów kredytu w sytuacji, gdy w umowie brak jest szczegółowych, jasnych zwięzłych i wyraźnych założeń przyjętych do wyliczenia RRSO, co może zwiększyć liczbę wygranych spraw przez konsumentów.
• Banki będą zmuszone do precyzyjniejszego formułowania umów kredytowych, co wyeliminuje niejasne i nieuczciwe zapisy.
• Banki nie mogą unikać odpowiedzialności za naruszenia obowiązków informacyjnych, zaś konsumentom przysługuje pełna ochrona prawna.

 

 

 

Czy wyrok TSUE w sprawie sankcji kredytu darmowego jest przełomowy?
 

Tak! Wyrok TSUE to kamień milowy w ochronie praw kredytobiorców w całej Unii Europejskiej. Potwierdza on, że niedopełnienie obowiązków informacyjnych przez banki może skutkować poważnymi konsekwencjami, w tym koniecznością zwrotu odsetek i opłat. Dla polskich konsumentów oznacza to nowe możliwości dochodzenia swoich praw w sądach.

 

 

 

 

 

Co oznacza wyrok dla polskich kredytobiorców? 

 

Orzeczenie TSUE może mieć istotne konsekwencje dla polskich kredytobiorców, szczególnie tych, którzy zawierali umowy kredytowe zawierające nieprecyzyjne informacje dotyczące kosztów kredytu i jego warunków. Polskie sądy będą musiały brać pod uwagę interpretację TSUE przy rozpatrywaniu spraw kredytobiorców, co może zwiększyć szanse na wygranie spraw dotyczących sankcji kredytu darmowego.

Dzięki temu orzeczeniu polscy kredytobiorcy:

• Mogą skuteczniej walczyć o sankcję kredytu darmowego, jeśli bank nie dopełnił obowiązków informacyjnych w zakresie okresu obowiązywania umowy oraz założeń przyjętych do obliczenia RRSO.
• Mają większe szanse na zwrot kosztów kredytu w przypadku, gdy umowa nie spełnia obowiązków informacyjnych, w szczególności w zakresie okresu obowiązywania umowy oraz założeń przyjętych do obliczenia RRSO.
• Zyskali możliwość poparcia swej argumentacji wiążącym wyrokiem TSUE.
  
  

 

 

Sankcja kredytu darmowego – czy można wygrać w sądzie?

 

 

Wielu kredytobiorców zastanawia się, czy w praktyce da się wygrać sprawę o sankcję kredytu darmowego. Orzecznictwo sądów krajowych pokazuje, że:

1. Warto skrupulatnie przeanalizować umowę kredytową.
2. Błędy w umowie mogą skutkować całkowitym brakiem kosztów kredytu.
3. Wsparcie prawnika zwiększa szanse na sukces.

Jeśli masz kredyt konsumencki i podejrzewasz, że bank nie dopełnił swoich obowiązków informacyjnych, warto skonsultować się z kancelarią prawną.

 

 

FAQ: Najczęściej zadawane pytania o sankcję kredytu darmowego

 

 

 1. Jak sprawdzić, czy moja umowa kwalifikuje się do sankcji kredytu darmowego?

 

Warto przejrzeć umowę i zwrócić uwagę na takie elementy jak RRSO, wysokość opłat oraz informacje przekazane przed zawarciem umowy. W razie wątpliwości można skonsultować się z prawnikiem.

 

2. Czy bank może uniknąć sankcji kredytu darmowego?

 

Nie, jeśli sąd uzna, że bank nie spełnił wymogów informacyjnych. TSUE potwierdził, że prawo do sankcji przysługuje kredytobiorcy i nie może być ograniczone przez krajowe regulacje.

 

3. Jakie dokumenty są potrzebne do dochodzenia sankcji kredytu darmowego?

 

Najważniejsze dokumenty to umowa kredytowa, harmonogram spłat, formularz informacyjny dostarczony przez bank oraz wszelkie pisma związane z udzieleniem kredytu.

 

4. Czy warto skorzystać z pomocy kancelarii prawnej?

 

Tak, wsparcie doświadczonych prawników zwiększa szanse na sukces w dochodzeniu sankcji kredytu darmowego. Kancelaria może pomóc w analizie umowy, przygotowaniu pozwu i reprezentacji przed sądem.

 

 
Sankcja kredytu darmowego Kancelaria

Jeśli masz kredyt konsumencki i podejrzewasz, że Twoja umowa może zawierać uchybienia pozwalające Ci na skorzystanie z sankcji kredytu darmowego, skontaktuj się z kancelarią INLAW Adwokaci. Jedym z naszych głównych obszarów praktyki jest prawo bankowe, a w tym sankcja kredytu darmowego. W tego typu sprawach oferujemy profesjonalne doradztwo i wsparcie prawne na każdym etapie sprawy.